Nước

a. Công dụng dinh dưỡng

Nước là thành phần quan trọng của cơ thể, là chất không thể thiếu để duy trì sự sống. Nước

chiếm 50-70% trọng lượng cơ thể, mọi tổ chức của cơ thể đều có nước. Ví dụ, tế bào máu có

90% là nước, trong thịt có 70% và trong tổ chức xương có 22% nước. Mọi quá trình trao đổi chất

trong cơ thể đều xảy ra

trong môi trường nước. Nước tham gia trực tiếp vào nhiều biến đổi hoá học, là dung dịch rất tốt

cho môi trường tiêu hoá, hấp thụ, bài tiết, ... Nước tham gia điều hoà thân nhiệt bằng bay hơi và

bài tiết (theo phân, nước tiểu, mồ hôi, hơi thở, ...).

Nước vận chuyển các chất dinh đường cho cơ thể. Tính lưu động của nước lớn và hình thành vòng

tuần hoàn vận chuyển nước trong cơ thể nên có khả năng vận chuyển các chất dinh dưỡng.

Nước còn có tác dụng duy trì chức năng bài tiết của các tuyến.

b. Lượng và nguồn cung cấp

Nước là nội môi rất quan trọng của cơ thể nên cần phải duy trì lượng nước ổn định. Trong điều

kiện bình thường lượng nước ra vào cơ thể ổn định cơ thể không giữ nước thừa và cũng có thể bị

thiếu nước. Nước thừa cơ thể sẽ thải ra ngoài, nếu thiếu không kịp bổ sung sẽ ảnh hưởng đến

hoạt động chức năng của cơ thể. Uống nước không đủ hoặc mất nước quá nhiều (ra nhiều mồ

hôi, nôn mửa . . .) cũng ảnh hưởng đến chức năng sinh lý của cơ thể (bảng II).

Trong hoạt động thể thao, tập các môn sức mạnh như cử tạ, thì việc giảm nước trong thời gian

ngắn không ảnh hưởng đến khả năng vận động.

Nhưng đối với các môn thể thao sức bền thì rất có hại. Một ngày ở người trưởng thành cần

khoảng 40ml nước/kg cân nặng, tức là người nặng 70kg một ngày cần khoảng 2,5-2,8 lít nước.

Trẻ em cần nhiều gấp 2-4 lần trên 1 đơn vị kilogam trọng lượng thân thể. Người lao động nặng

hay vận động viên khi tập luyện ra nhiều mồ hôi cần được nhận nhiều nước hơn.

Nếu cơ thể mất 20% nước sẽ đe doạ đến tính mạng. Nhu cầu nước của mỗi người tuỳ thuộc vào

lượng nước bài tiết. Mỗi ngày lượng nước cơ thể thải ra và lượng nước uống vào phải cân bằng.

Nước thải ra khỏi cơ thể trong một ngày đêm theo nước tiểu là 1,5-1,6 lít, theo mồ hôi: 0,5-0,6

lít, theo khí thở ra:0,4 lít, theo phân: 0,2 lít. Lượng nước thải ra phụ thuộc vào trạng thái . chức

năng của cơ thể, điều kiện môi trường và lượng nước đa vào theo thức ăn.

Trích “Vệ sinh dinh dưỡng và các loại thuốc đặc hiệu cho vận động viên” NXB THỂ DỤC THỂ THAO năm 1999.